Nhưng lập tức xuất hiện một câu hỏi đặt ra: Nếu đào quá sâu vào một domain, bạn dễ “kẹt”; nếu quá rộng thì lại thiếu chiều sâu để cạnh tranh.

Vậy sinh viên năm 3–4 phải làm sao để vừa có kỹ năng, vừa có định hướng mà không tự khóa chặt cơ hội?

Để trả lời câu hỏi này, mình muốn chia sẻ chính hành trình của mình…

⸻

1. Những năm đại học: 3 lần đổi major & hành trình đi tìm thế mạnh

Mình đổi major 3 lần:

• Từ Computer Science → Actuarial Science → cuối cùng dừng ở Math & Economics

• Trong quá trình đó lại thích marketing/advertising, rồi thích finance, rồi analytics…

Tại sao mình thay đổi nhiều như vậy?

Vì mình chỉ học kỹ năng và cảm thấy mình không xuất sắc ở mảng nào. Mình nghĩ là sẽ làm được nhưng không tự tin cạnh tranh long-term. Nên mình chọn Math & Economics để xây nền tảng rộng, nghĩ sẽ có nhiều exit opportunities hơn (vì đọc JD thì thấy nhiều requirement có bachelor’s degree major này) và có thời gian suy nghĩ xem mình thật sự phù hợp với điều gì.

Và lúc đó mình nghĩ:

“Chắc mình hợp kiểu generalist – làm nhiều thứ vừa phải, không chuyên sâu một mảng.”

⸻

2. Một resume “tùm lum” — giải thích sao với interviewer?

Mình có 3 internship:

• Risk Consulting (big4, client là bank)

• Business Analyst (startup payments cho SMEs)

• Investment (quỹ đầu tư fintech)

Khi apply full-time, mình từng nộp rất nhiều đơn; mình chưa rõ mình thích gì nên muốn giữ cửa mở. Nhưng cách đó không hiệu quả → Mình fail ngay vòng resume screening vì không có “hook”.

Vậy mình làm gì?

Mình quyết định biến domain knowledge thành USP. Mình chọn một niche sector: Buy Now Pay Later / Consumer Lending / Payments.

Và mình rebrand lại toàn bộ resume, không phải theo hướng “match skills với JD”, mà theo hướng:

“Tôi hiểu business của bạn – tôi nói cùng ngôn ngữ với team của bạn.”

Ví dụ:

• Risk Consulting → hiểu payment data, banking product

• BA tại startup → hiểu operations của payment product

• Investment → làm research và deal về payment/BNPL

Mình không cố ý “xây domain” từ đầu và cũng không nghĩ tới điều này – nhưng mình nhận ra đây là điểm giúp mình khác biệt so với các applicant khác.

⸻

3. Liệu chọn 1 domain có giới hạn cơ hội?

Không hẳn.

Vì thay vì specialize vào position, mình specialize vào industry/domain.

Điều đó cho phép mình apply vào: Banking& Fintech cho các role xoay quanh product: BA, FA, Credit, Risk, Ops Strategy, Pricing, Portfolio Analytics…

Nghĩa là mình vừa rộng đủ để có lựa chọn, vừa đủ sâu để tạo lợi thế cạnh tranh.

⸻

4. Early career tại công ty: Specialist hay Generalist? Cả hai.

4 năm đi làm, mình đã:

• Làm qua 4 loại lending products: BNPL/ unsecured lending, securities-based lending, partner lending cho private bank, và sắp tới là Personal Loan và Cards.

• Chuyển từ Pricing sang cover cả Credit Risk

• Dần đổi vai trò từ position specialist → vertical generalist trong team

→ quản lý GTM strategy và analytics cho nhiều lending products.

Kết quả:

Mình vừa là specialist (về lending) vừa là generalist (về function).

Điều này mở ra rất nhiều exit opportunities: Product Owner, Risk Strategy; Pricing/Portfolio Management, Lending Product Analytics or Fintech strategy roles

⸻

5. Điều mình muốn các bạn thấy được

1. Domain knowledge giúp bạn cạnh tranh hơn hẳn ở thị trường ngày càng khốc liệt.

Khi vào final round, ai cũng có SQL, Python, internship nhưng không phải ai cũng “speak the same language” với hiring manager.

2. Không có gì gọi là “đi làm ngành A thì không ra được B.” Career dài 40–50 năm, bạn có rất nhiều cơ hội chuyển hướng nếu bạn muốn.

3. Không cần internship đúng ngành mới xây được domain knowledge. Bạn hoàn toàn có thể tự học, làm project, viết research, thi & phân tích case real-world.

4. Early career nên cho bản thân không gian để thử. Nhưng hãy thử một cách có chiến lược, xây một “thread” xuyên suốt giữa các trải nghiệm.

⸻

6. Lời kết cho bạn sinh viên đang lo lắng “có muộn rồi không?”

Có bạn hỏi mình: Em năm cuối, miss tuyển front-office, giờ có offer FA. Sau này có vào lại Consulting/IB được không?

Không ai đảm bảo 100%.

Nhưng mình tin một điều: There is a will, there is a way.

Bạn không thiếu thời gian, career của bạn mới bắt đầu. Điều quan trọng là:

• Biết mình mạnh gì

• Biết mình muốn đi đâu

• Và bắt đầu xây domain knowledge ngay từ hôm nay.

Hi vọng bài viết này mở ra cho bạn một vài góc nhìn mới và nhiều sự bình tĩnh hơn khi nghĩ về con đường sự nghiệp của mình.