Hi mọi người! 
Hôm nay mình muốn chia sẻ một chủ đề mà rất nhiều bạn sinh viên, kể cả các bạn đã đi làm nhưng đang học cao học, đều gặp: làm research paper sao cho đỡ đau đầu, nhanh hơn nhưng vẫn logic và rõ ràng.
Mình từng có thời kỳ cứ mỗi mùa midterm/final là… sống bằng cà phê và hoảng loạn. Sau nhiều lần rút kinh nghiệm (và bị giáo sư “quay” tơi tả), mình đúc kết được vài cách sau – hi vọng giúp được bạn nào đang vật lộn với paper tuần này:
1. Đừng đọc hết – đọc đúng cái cần đọc
Một lỗi mình hay mắc: mở quá nhiều nguồn → đọc lan man → overload.
Bây giờ mình làm khác:
Bây giờ mình làm khác:
• Tìm 5–7 nguồn chính, đọc abstract, introduction, conclusion trước.
• Chỉ khi nào thấy rất liên quan thì mới đọc full.
• Dùng Ctrl+F để tìm keyword (ví dụ: “FDI”, “causal effect”, “institutions”).
• Chỉ khi nào thấy rất liên quan thì mới đọc full.
• Dùng Ctrl+F để tìm keyword (ví dụ: “FDI”, “causal effect”, “institutions”).
Kết quả? Tiết kiệm 60–70% thời gian đọc và đỡ bị chìm trong biển tài liệu.
2. Viết outline trước khi viết câu đầu tiên
Hồi trước mình mở Google Docs và viết luôn → 3 tiếng mà chưa xong intro. 
Giờ thì mình luôn viết outline chi tiết:
Giờ thì mình luôn viết outline chi tiết:
- Research question
- Argument chính
- 2–3 sub-arguments hỗ trợ
- Data hoặc ví dụ sẽ dùng
- Kết luận muốn người đọc nhớ nhất
Khi đã có outline rõ ràng, việc viết thành câu thực sự nhanh gấp đôi. Giáo sư của mình từng nói: “Paper dở không phải vì viết dở, mà vì thinking process không rõ.” Hoàn toàn đúng.
3. Viết xấu trước – chỉnh đẹp sau
Mình luôn viết một bản messy draft: Sai ngữ pháp cũng được, thiếu citation cũng được. Mục tiêu chỉ là đổ ý tưởng ra giấy.
Sau đó mình quay lại chỉnh:
Sau đó mình quay lại chỉnh:
- Rút gọn câu
- Thêm logic từ đoạn này sang đoạn kia
- Bổ sung dẫn chứng
- Đặt lại title cho sắc nét hơn
Messy draft giúp giảm áp lực “phải viết hay ngay lập tức”.
4. Chỉ dùng 1 format ghi chú – đừng dùng 3–4 kiểu
Trước mình dùng Notion + Word + Google Docs → rối tung.
Bây giờ mình chỉ dùng một nơi để ghi chú tài liệu (thường là Notion hoặc Zotero):
Bây giờ mình chỉ dùng một nơi để ghi chú tài liệu (thường là Notion hoặc Zotero):
- Ghi lại quote quan trọng
- Tóm tắt 2–3 câu
- Link nguồn gốc
- Ghi rõ ý mình định dùng nguồn này cho đoạn nào
Khi viết paper, mình chỉ cần mở đúng 1 file, không phải lùng sục mỗi nơi. Rất tiết kiệm thời gian.
5. Đừng chờ viết xong mới kiểm tra logic
Một mẹo mình học được từ bạn làm PhD:
Mỗi khi hoàn thành 1 section → đọc lại → tự hỏi 3 câu:
Mỗi khi hoàn thành 1 section → đọc lại → tự hỏi 3 câu:
- Đoạn này trả lời cho câu hỏi gì?
- Liên quan thế nào đến thesis của mình?
- Nếu xóa đoạn này đi, paper có yếu đi không?
Nếu câu trả lời là “không” → xoá hoặc rút gọn. Viết ít nhưng chất hơn viết dài mà lan man.
6. Cuối cùng: Xin feedback thật sớm
Trước mình ngại gửi draft cho bạn bè/mentor đọc. Nhưng mỗi lần mình gửi sớm, mình luôn nhận được những góp ý rất tốt: chỗ nào khó hiểu, đoạn nào thiếu logic, ví dụ nào cần thêm.
Đọc feedback sớm giúp chỉnh nhanh hơn rất nhiều so với sửa sát deadline.
Đọc feedback sớm giúp chỉnh nhanh hơn rất nhiều so với sửa sát deadline.
Viết research paper không phải là việc “cày đêm” hay “làm cho xong.” Nó là một quá trình tư duy – tổ chức – trình bày.
Một khi bạn có hệ thống, mọi thứ trở nên nhanh hơn, gọn hơn, dễ thở hơn.
Nếu bạn đang viết paper mùa này, chúc bạn không còn cảm giác “đuối”, và hy vọng vài mẹo này giúp bạn tiết kiệm nhiều giờ đồng hồ (và nhiều cup cà phê). 

Nếu bạn có mẹo nào khác hay ho, chia sẻ thêm với mình nhé! 